Pogorzelisko (2010)

Film zaczyna się od odczytu testamentu. W tej urzędowej formalności, uczestniczy notariusz i dwójka bliźniąt, Simon – troszkę niepokorny brat i Jeanne – odpowiedzialna siostra, asystentka na uczelni. Dostają od notariusza dwie koperty z ostatnią wolą matki. Jedną dostaje Simon, i tutaj prośba by dostarczył ją bratu. Drugą dostaje Jeanne, którą musi przekazać ojcu. Już na początku widz dostaje lekkim obuchem. Rodzeństwo nigdy nie spotkało ojca, a o bracie właśnie się dowiedzieli…

Muszą wyruszyć w poszukiwaniu tropu do ojczyzny swojej matki, do Libanu. Do kraju, który kazał uciekać swoim dzieciom. Do kraju, gdzie tak naprawdę nigdy nie było spokojnie. Na lata 1975-1990, przypadła wojna domowa na tle religijnym. Przez te piętnaście lat chrześcijanie mordowali strzelając z ak-47, by dzień później obudzić się przy akompaniamencie wybuchów granatów rzucanych przez muzułmanów. Na te lata, przypadły najlepsze lata młodości matki Simona i Jeanne. W ciągu tych 15 lat Nawal Marwan przeżyła swój koszmar, swoje pogorzelisko…

Nie mogę zdradzić ostatecznego ciosu, jaki wymierzył w widza reżyser. To już nie nazywałby się spoiler, tylko SPOILER. Najpierw Jeanne, później dołączający do niej Simon, przemierzają kraj w poszukiwaniu wskazówek, świadków, historii. W filmie historia kurierów i ich kopert przeplata się z historiami ich adresata i nadawcy. Matka bliźniaków również szuka. Szuka życia, raz z krzyżem na piersi, raz z koranem w ręku. Tylko po to by przeżyć, przetrwać i odnaleźć. Kogo, znowu nie mogę napisać.

Liban jest ciągle w gruzach. Ciągle tonie w oceanie piasku. Czy trwa wojna, czy jest czas pokoju, to rdzenni mieszkańcy pozostali. Naszym bohaterom nie jest trudno ułożyć te swoiste puzzle. Sąsiedzi pamiętają, okolica się nie zmieniła. Tylko łez coraz więcej. Nie ma tutaj uśmiechu, tym bardziej, gdy udaje się doprowadzić sprawę do końca.

Czego oczy nie widzą tego sercu nie żal. Można po trosze przenieść to powiedzenie na grunt filmu. Bo czasem prawda tak boli, że wolelibyśmy jej nie poznać. W całym filmie najważniejszy jest scenariusz. Potwierdza się to, co zawsze mówiłem, że dobry film zaczyna się od scenariusza. Reszta wybroni się sama. Nie chodzi o to, że mam coś do zarzucenia innym częściom składowym filmu. Scenariusz jest taki, że gra aktorów musi być oszczędna. Tutaj widzimy tylko smutek i rozczarowanie. Oprawa audio-wizualna? To Liban. Jest piasek, są krzaki, wzgórza, kamienie większe, kamienie mniejsze, są zniszczone miasta, jest ogień, dużo ognia. Muzyka? Spełnia swoją role. Utwory Radiohead ze smutnym wokalem Thom’a Yorke’a to idealne tło dla tego obrazu. Obrazy są wstrząsające, jak na wojnę przystało. Oglądając film, chciałoby się mieć nadzieję, że niektóre sceny zostały wymyślone przez speców od marketingu (jak mordujący chrześcijanie, wypluwający śmierć z kałaszów obklejonych świętymi obrazkami). Film dostał słusznie kategorię R – Restricted. Słusznie, gdyż nie jest to obraz z gatunku łatwych i przyjemnych. Wszystko z czym kojarzymy wojnę, zostanie tu pokazane.

Sam film polecam jak najbardziej. U mnie dostaje 9/10. W rankingu IMDB, w top250, jest na mocnej 235 pozycji. Na miliony filmów, to niezły wynik.

Recenzję kończę, tak jak zaczynałem.Utworem „Liban”, jakże pasującym do „Pogorzeliska”

„…Gdzie stały dumne banki dziś w bólu i zamęcie

Przebiega linia frontu Bejrut jest miastem śmierci

Wyrok śmierci na Liban zaocznie gdzieś wydano

Libański cedr usycha lecz krwi ciągle za mało…”